Captivology

Η προσέλκυση της ανθρώπινης προσοχής δεν είναι πάντοτε δεδομένη. Οι ειδικοί την ονομάζουν Captivology σε μια προσπάθεια να διερευνήσουν ποια είναι τα στοιχεία που λειτουργούν ως θέλγητρο της προσοχής μας κάθε φορά που εστιάζουμε σε έναν συγκεκριμένο τομέα.

Δεν μπορούμε να είμαστε ποτέ βέβαιοι για το εάν έχουμε καταφέρει να προσελκύσουμε με τις κινήσεις μας, τις πράξεις μας, τη δουλειά μας, την ανθρώπινη προσοχή. Παρότι θεωρητικά δεν έχει τόση βαρύτητα, η ανάγκη να βρεθούμε έστω και λίγο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των υπόλοιπων ανθρώπων μοιάζει τελικά να είναι ζωτικής σημασίας. Εάν κρίνουμε κυρίως από το γεγονός πως για την προσέλκυση της ανθρώπινης προσοχής έχει στηθεί ολόκληρη επιστήμη που οι ειδικοί βαφτίζουν Captivology.
Νέα, ειδήσεις, δημοσιεύσεις, κοινοποιήσεις στους εικονικούς τοίχους. Η προσοχή των ανθρώπων καθημερινά προσηλώνεται σε πληροφορίες που απορροφώνται από διαφορετικά μέσα, σε γεγονότα που απασχολούν την επικαιρότητα, σε οτιδήποτε αφήνει έξω από το πεδίο ενδιαφέροντος τον άνθρωπο. Αν το καλοσκεφτούμε, η καθημερινότητα αποδεικνύει πως τα περισσότερα από τα άτομα που συναναστρεφόμαστε, είτε συνεργάτες είτε άτομα του οικείου περιβάλλοντός μας, έχουν την τάση να αιχμαλωτίζονται περισσότερο από το smartphone τους παρά από εμάς.

Η απόσπαση της ανθρώπινης προσοχής... επιστήμη;

Όπως σχολιάζει σε μια κριτική στο Harvard ο ειδικός δημοσίων σχέσεων, Steve Rubel, “Η προσοχή είναι το πιο σημαντικό 'νόμισμα' που μπορεί κάποιος να μας δώσει. Αξίζει περισσότερο από τα χρήματα, τα υλικά αγαθά, την κατοχή πραγμάτων”. Για την ακρίβεια, η τέχνη του να αποσπάμε την προσοχή και το ενδιαφέρον των γύρω μας έχει μετατραπεί σε ολόκληρη επιστήμη η οποία εμπνέεται από παραδείγματα που συμβαίνουν σε διάφορους τομείς της ζωής μας. 
Με αυτή τη διαπίστωση, ο πρώην συνεργάτης του Mashable, Ben Parr, προχώρησε στην έκδοση ενός βιβλίου που περιστρέφεται και εξετάζει αυτή την προβληματική. Έχοντας εντρυφήσει στην επιστήμη της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας, ο Parr είναι πεπεισμένος πως πρέπει να γνωρίζουμε γιατί οι γύρω μας προσελκύονται από ένα ορισμένο περιεχόμενο, από το οποίο συχνά μένουμε απ' έξω αλλά και πώς λειτουργεί και διαχειρίζεται αυτά τα συγκεκριμένα ερεθίσματα ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Η επιστήμη της “αιχμαλωσίας της ανθρώπινης προσοχής” βρίσκει περισσότερες συνδέσεις με τον εργασιακό χώρο, καταλήγει η business insider. 

Η προσοχή είναι το πιο σημαντικό 'νόμισμα' που μπορεί κάποιος να μας δώσει. Αξίζει περισσότερο από τα χρήματα, τα υλικά αγαθά, την κατοχή πραγμάτων”

Σε αυτόν τον τομέα, όταν οι εργαζόμενοι καταφέρουν να ξεχωρίσουν από ένα θορυβώδες πλήθος χωρίς να χρειαστεί να φωνάξουν, έχει επιτευχθεί στην ουσία ο σκοπός της επιστήμης που ονομάζεται Captivology. Το μονοπώλιο της προσοχής του κόσμου ορίζεται με παρόμοιο τρόπο όταν μιλάμε και για οτιδήποτε σχετίζεται με τον μιντιακό κόσμο. Χιλιάδες εμφανίσεις αιχμαλωτίζουν αμέσως την προσοχή των ανθρώπων, περιθωριοποιώντας κάποιες άλλες. 

"Οτιδήποτε γνωρίζουμε ήδη, κατευθύνει και αυτό το οποίο παρακολουθούμε"

Το μυστικό επιτυχίας σύμφωνα με τους μελετητές, κρύβεται στην εξοικείωση με την οποία έχει συνηθίσει το ανθρώπινο βλέμμα να αντιδρά σε οτιδήποτε καινούριο και εφήμερο. Γιατί η προσοχή μας μοιάζει να συρρικνώνεται γύρω από ένα περιορισμένο πεδίο ενδιαφερόντων; Ένας από τους ερευνητές στην εκπαιδευτική ψυχολογία, ο John Sweller εμμένει στην άποψη που υποστηρίζει πως, “οτιδήποτε γνωρίζουμε ήδη, κατευθύνει και αυτό το οποίο παρακολουθούμε”. 
Παίρνοντας ο ίδιος ως παράδειγμα τα smartphones, “Εάν ξέρουμε πώς να χειριζόμαστε ένα smartphone, ο τρόπος με τον οποίο το χρησιμοποιούμε είναι εντελώς διαφορετικός από κάποιον που τώρα αρχίζει να το μαθαίνει”. Εάν με άλλα λόγια, ασχολούμαστε με κάτι που μας είναι οικείο, η προσοχή μας είναι αποτέλεσμα της μακροπρόθεσμης μνήμης μας. Όταν η συζήτηση κινείται στο πεδίο της καθημερινής συναναστροφής των ανθρώπων, τα πράγματα περιπλέκονται λίγο περισσότερο. 
Εκεί η προσοχή στρέφεται σε ένα ιδιαίτερο πεδίο και οι επιστημονικές εξηγήσεις αποκτούν πολυσυνθετότητα. Η ανάγκη για μεγαλύτερη ανθρώπινη επαφή μένει έξω από εκείνα που αποσπούν το καθημερινό μας ενδιαφέρον και η οικειότητα φαίνεται πως δεν είναι το κλειδί σε αυτή την περίπτωση. Η ανθρώπινη επαφή απαιτεί προσοχή και η προσοχή είναι μέρος μιας πραγματικότητας που μοιράζεται ανάμεσα σε όρους που φέρουν συχνά την έννοια του άψυχου. Φαίνεται πως ο δρόμος για την κατανόηση της επιστήμης που οι ειδικοί αποκαλούν Captivology είναι μακρύς...

 http://www.pathfinder.gr