Η “κατάθλιψη” των γιορτών

Πλησιάζουν οι γιορτές των Χριστουγέννων. Για τα περισσότερα παιδιά αποτελεί μια ευχάριστη προσμονή για να πάρουν το δώρο που τόσο επιθυμούν (παιχνίδι, ρούχο, ταξίδι π.χ. Disneyland).

Οι ενήλικες, επίσης, ως μεγάλα παιδιά περιμένουν για δώρο από τις γιορτές μια αλλαγή είτε σε προσωπικό είτε σε επαγγελματικό επίπεδο. Δίνεται γενικά η εντύπωση πως αυτές τις γιορτινές μέρες κάτι σημαντικό θα συμβεί και όλοι προετοιμάζονται για αυτό. Από εμάς τους ίδιους που φοράμε τα πιο ωραία μας ρούχα μέχρι και τα σπίτια που στολίζονται στο κλίμα των ημερών.

Αυτή η αίσθηση (ευχάριστης αναμονής των γιορτών) όμως ισχύει για όλους τους ανθρώπους;

Αρκετοί υποστηρίζουν πως περιμένουν με αγωνία όχι να έρθουν αλλά να περάσουν αυτές οι μέρες καθώς τους αφήνουν μια ‘πικρή’ γεύση βιώνοντας την «κατάθλιψη των Χριστουγέννων», όπως αναφέρουν. Αρκετές μελέτες και στοιχεία από κέντρα ψυχολογικής υποστήριξης επιβεβαιώνουν ότι την περίοδο των γιορτών παρατηρείται αύξηση στον αριθμό και στη σοβαρότητα των ατόμων που παρουσιάζουν αυτή την καταθλιπτική διάθεση παρόλο που αυτή η μορφή κατάθλιψης δε συγκαταλέγεται στο DSM-IV (διαγνωστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών) ως ξεχωριστή διαταραχή.

 

Αναμνήσεις του παρελθόντος με αγαπημένα πρόσωπα που δεν είναι στη ζωή ή έχουν απομακρυνθεί από την οικογενειακή στέγη, διαζύγιο/χωρισμός, υψηλές προσδοκίες (επηρεασμένες ή μη από τα Μ.Μ.Ε.) που δεν μπορούν να εκπληρωθούν, υπερδραστηριοποίηση (ψώνια, πάρτι) που προσπαθεί να εναρμονιστεί με οικογενειακές και όχι μόνο υποχρεώσεις οδηγούν ενδεχομένως σε καταθλιπτική διάθεση. Αυτή εκδηλώνεται με έντονους πονοκεφάλους ή ημικρανίες, διαταραχές ύπνου, υπερκατανάλωση φαγητού και αλκοόλ ή κυκλοθυμία.

Μπορεί άραγε να αλλάξει αυτή η αρνητική διάθεση; Η απάντηση βρίσκεται σε όσα προαναφέρθηκαν, αν προσπαθήσουμε να τα δούμε από άλλη οπτική.

• Τροποποιείστε τις προσδοκίες σας
  Δεν είναι υποχρεωτικό να περάσουμε καλά επειδή είναι Χριστούγεννα. Σε περίπτωση που δεν σας εκφράζουν ακολουθήστε τις δικές σας επιθυμίες. Ακόμη και αν χρειάζεται να παρευρεθείτε σε οικογενειακές/φιλικές συνεστιάσεις βάλτε όρια και προσδιορίστε εκ των προτέρων πόσο χρόνο θέλετε να αφιερώσετε σε αυτές. Οργανώστε δηλαδή το χρόνο σας με βάση τις ανάγκες σας ώστε να περιορίσετε την πίεση, το άγχος και το θυμό. Από την άλλη πλευρά αν δεν είστε καλεσμένος σε μια τέτοια περίσταση και αυτό σας στεναχωρεί γίνετε εσείς ο οικοδεσπότης και καλέστε άτομα. Εναλλακτικά μπορείτε να συμμετέχετε σε εορταστικές εκδηλώσεις ιδρυμάτων, γηροκομείων ή απλά να προσφέρετε με το δικό σας τρόπο σε αυτά.
• Αγοράστε ΣΤΙΓΜΕΣ και όχι «αντικείμενα» 
  Αποφορτιστείτε από την παγίδα του καταναλωτισμού, δεν χρειάζεται να ξοδέψετε πολλά για να περάσετε καλά. Σημασία έχει η ποιότητα αυτών των στιγμών και η επαφή με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Προτιμήστε τις αγκαλιές με τα αγαπημένα σας πρόσωπα παρά να είστε αγκαλιά συνεχώς με «πρέπει», υποχρεώσεις, λίστες και κούραση.
• Επενδύστε χρόνο να φτιάξετε πολλές αναμνήσεις παρά χρόνο για να φτιάξετε πολλά γλυκά ή να καθαρίσετε το σπίτι σας
• Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας Κάνετε χώρο για τον εαυτό σας και μην τον αφήνετε τελευταίο σε προτεραιότητα [όπως ίσως κάνετε συνήθως]. Επιλέξτε ό,τι μπορεί να δηλώνει οτι φροντίζετε τον εαυτό σας [χαλάρωση, διάβασμα, μουσική, άσκηση, παρέα με φίλους) και σας κάνεις να νιώθετε σημαντικοί.
• Νοσταλγία/αναπόληση
  Υπάρχει και η ομάδα των ατόμων που αυτές τις μέρες βιώνει πιο έντονα την απουσία των αγαπημένων ανθρώπων. Μένοντας ωστόσο στο παρελθόν δεν ζούμε το παρόν. Σαφώς και οι αγαπημένοι σας άνθρωποι που δεν είναι πλέον μαζί σας κατέχουν συγκεκριμένη θέση στην καρδιά και στη ζωή σας. Κοιτάξτε όμως γύρω σας, υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που σας αγαπάνε και μπορείτε να βασιστείτε σε αυτούς. Ωστόσο, αν βιώνετε κάποια πρόσφατη απώλεια/αποχωρισμό μην πιέζετε τον εαυτό σας να δείχνει χαρούμενος. Το πένθος είναι και φυσιολογικό και αποδεκτό. Αν νιώθετε την ανάγκη μιλήστε για αυτό.

Σε περίπτωση που αυτή η καταθλιπτική διάθεση παραμένει μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού.

Ακόμη και αν για αρκετούς η περίοδος των Χριστουγέννων μεγεθύνει απραγματοποίητα όνειρα, χαμένες ευκαιρίες ή λάθη του παρελθόντος είναι βοηθητικό να τα αποδεχθείτε, να τα επεξεργαστείτε και να τα αφήσετε πίσω (να προσπαθήστε τουλάχιστον).

Ίσως τελικά το πνεύμα των Χριστουγέννων δεν αφορά τα ωραία «δώρα» που φέρνει ο Αϊ-Βασίλης αλλά τη δύναμη της αγάπης που μπορεί να ξεπεράσει αρκετές αντιξοότητες.

************

Πηγή: frosomitsiou