ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις, καύσωνες, εξαφάνιση των πάγων της Αρκτικής. Ήδη παρατηρούμε τις πρώτες συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που βρίσκεται πλέον σχεδόν εκτός στόχου για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας στον ενάμιση βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αντίθετα κινείται ολοταχώς προς τους δύο ή και τους τρεις βαθμούς, κάτι που θα καταστήσει σοβαρή απειλή την κλιματική αλλαγή έως το 2040. Η νέα 33σελιδη έκθεση των επιστημόνων της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) ήταν σαφής: Η ανθρωπότητα πρέπει να δράσει άμεσα.

Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι το ενδεχόμενο αύξησης της θερμοκρασίας στους δύο βαθμούς Κελσίου θα έχει καταστροφικές συνέπειες όπως, άνοδο της στάθμης των θαλασσών, εξάπλωση των ερήμων, απώλεια φυσικών οικοτόπων και ειδών, λιώσιμο των πάγων και αύξηση του αριθμού έντονων καταιγίδων που θα επηρεάσουν δραματικά την υγεία των ανθρώπων, την ποιότητα ζωής, την ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη.

Ωστόσο τονίζουν ότι δεν είναι ακόμα αργά, καθώς υπάρχει μια τελευταία ελπίδα η θερμοκρασία να μην υπερβεί τους 1,5 βαθμού Κελσίου, αν γίνουν «γρήγορες, ευρείες και άνευ προηγουμένου αλλαγές σε όλες τις πλευρές της κοινωνίας».

Σημειώνεται, ότι η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) εξέδωσε την ειδική έκθεση σχετικά με τον αντίκτυπο της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας, μετά από τριετή έρευνα και εβδομάδα διαπραγματεύσεων μεταξύ επιστημόνων και κυβερνητικών αξιωματούχων σε συνάντηση στη Νότια Κορέα. «Είναι πολύ σημαντικό να τα καταφέρουμε, καθώς θα έχουμε πολλά οφέλη. Υπάρχουν ακόμα ελπίδες αν δράσουμε άμεσα και αποφασιστικά στα ενεργειακά συστήματα, στον τρόπο διαχείρισης της γης, στις μεταφορές μας και στη βιομηχανία», ανέφερε ο καθηγητής Τζιμ Σκέα, ο οποίος συν-προεδρεύει της IPCC.

«Οι επιστήμονες θα ήθελαν να γράψουν με κεφαλαία γράμματα ‘ΔΡΑΣΤΕ ΤΩΡΑ ΑΝΟΗΤΟΙ’, αλλά πρέπει να το πουν με γεγονότα και αριθμούς – και το έκαναν. Ήδη, με μια αύξηση ενός βαθμού, βρισκόμαστε στην επικίνδυνη ζώνη» δήλωσε η εκπρόσωπος της Greenpeace Κάιζα Κοζόνεν.

Η νέα μελέτη αποδεικνύει ότι το φράγμα του ενάμιση βαθμού μπορεί να ξεπεραστεί σε μόλις 12 χρόνια, δηλαδή το 2030, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των κινδύνων για ξηρασίες, πλημμύρες, καύσωνες και φτώχεια για πολλά εκατομμύρια ανθρώπους. Εκτιμάται μάλιστα, ότι θα χρειαστούν επειγόντως μεγάλες αλλαγές από κυβερνήσεις και ιδιώτες, καθώς θα πρέπει να κάνουν κάθε χρόνο επενδύσεις της τάξης του 2,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ (γύρω στα 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως) μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του BBC.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Η έκθεση δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: Μέχρι το 2030, οι εκπομπές CO 2 θα πρέπει να μειωθούν κατά 45%. Για να πετύχει αυτός ο στόχος, θα πρέπει να υπάρξουν ταχείες και σημαντικές αλλαγές σε τέσσερα μεγάλα παγκόσμια συστήματα: ενέργεια, χρήση γης, πόλεις και βιομηχανία. Αλλά και ο καθένας μόνος του μπορεί να ενισχύσει την προσπάθεια αλλάζοντας τρόπο ζωής. Πως;:

• Αγοράζοντας λιγότερο κρέας, γάλα, τυρί και βούτυρο και περισσότερο εποχιακά τρόφιμα που προέρχονται από τοπικές πηγές
• Οδηγώντας λιγότερο και περπατώντας περισσότερο
• Χρησιμοποιώντας τα μέσα μαζικής μεταφοράς
• Μειώνοντας τις μετακινήσεις με αεροπλάνα
• Κάνοντας τηλεδιασκέψεις αντί για επαγγελματικά ταξίδια
• Μειώνοντας τη χρήση του στεγνωτηρίου
• Κάνοντας καλύτερες μονώσεις στις κατοικίες
• Μειώνοντας τη ζήτηση άνθρακα σε κάθε καταναλωτικό προϊόν

Σχεδόν κανείς όμως δεν είναι πρόθυμος να περιορίσει σήμερα αυτές τις «ανέσεις» και δραστηριότητες, επειδή οι επιστήμονες προειδοποιούν για τις άσχημες συνέπειες του τρόπου ζωής μας για τους ανθρώπους του μέλλοντος. Το θέμα είναι ότι δεν πρόκειται πια μόνο για το μέλλον. Είναι ήδη για το παρόν.

«Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Δεν πρόκειται για κάτι δύσκολο αλλά για απλές καθημερινές επιλογές. Όλοι πρέπει να εμπλακούμε για να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Θα μπορούσατε να πείτε ότι δεν έχετε τον έλεγχο της χρήσης γης, αλλά εσείς επιλέγετε το φαγητό σας και τον τρόπο με τον οποίο κινείστε στην πόλη», δήλωσε ο Ντεμπρά Ρόμπερτς, ο αντιπρόεδρος της IPCC.

Πέντε βήματα γα να καταφέρουμε τον στόχο μας

• Οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 πρέπει να μειωθούν κατά 45% από τα επίπεδα του 2010 έως το 2030
• Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να παρέχουν έως και το 85% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2050
• Η χρήση άνθρακα θα πρέπει σχεδόν να μηδενιστεί 
• Έως επτά εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα γης -μια έκταση σχεδόν όσο η Αυστραλία- θα χρειασθούν για ενεργειακές καλλιέργειες (βιοκαύσιμα)
• Οι παγκόσμιες καθαρές εκπομπές «αερίων του θερμοκηπίου» πρέπει να μηδενισθούν έως το 2050

Πόσο κοστίζει κάτι τέτοιο;

Σίγουρα δεν θα είναι φθηνό. Η έκθεση αναφέρει ότι για να περιοριστεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα πρέπει να γίνουν επενδύσεις στο ενεργειακό σύστημα ύψους περίπου 2.4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, μεταξύ 2016 και 2035.

«Υπάρχουν κόστη και οφέλη. Πρέπει να μπουν όλα στη ζυγαριά και να αποφασίσουμε για το καλύτερο μέλλον», δήλωσε ο Στέφεν Κορνέλιους από τη WWF. Τονίζει μάλιστα ότι οι περιορίζοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα έχουμε μεγαλύτερο οικονομικό όφελος μακροπρόθεσμα, καθώς η απομάκρυνση του στο μέλλον θα είναι πολύ ακριβή.

Τι θα γίνει αν δεν πάρουμε δραστικά μέτρα

Σύμφωνα με τους ερευνητές αν δεν καταφέρουμε να διατηρήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμούς Κελσίου, θα έρθουμε αντιμέτωποι με κάποιες πολύ σημαντικές και επικίνδυνες αλλαγές.

Μια άνοδος της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς, μεταξύ άλλων, θα εξαφανίσει τους πολύτιμους κοραλλιογενείς υφάλους, θα επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων, ενώ η παγκόσμια στάθμη των θαλασσών θα ανέβει κατά περίπου δέκα εκατοστά. Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν μικρό ποσοστό, αλλά 10 εκατομμύρια θα είναι πιο ασφαλείς από κίνδυνο πλημμύρας. Παράλληλα, θα υπάρχουν σημαντικές επιπτώσεις στις θερμοκρασίες και την οξύτητα των ωκεανών, καθώς και στην αποδοτικότητα σημαντικών γεωργικών καλλιεργειών (ρυζιού, σταριού κ.α.).

Είναι αυτό το σχέδιο εφικτό;

Η αντίστροφη μέτρηση από την υπερθέρμανση του πλανήτη φαίνεται να έχει επιταχυνθεί. Οι σοβαρές επιζήμιες επιπτώσεις είναι πολύ πιο κοντά από όσο πιστεύουμε. Αφενός, η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται από τον άνθρακα, αφετέρου όμως οι ανεμογεννήτριες και οι ηλιακοί συλλέκτες έχουν πέσει σε τιμή και όλο και περισσότερες χώρες και κράτη θέτουν φιλόδοξους «πράσινους στόχους».

«Τελικά, οι πολιτικοί θα αντιμετωπίσουν μια δύσκολη επιλογή: να πείσουν τους ψηφοφόρους τους ότι η επαναστατική αλλαγή που περιγράφεται στην έκθεση είναι επιτακτική ανάγκη ή να την αγνοήσουν και να πούμε ότι οι επιστήμονες κάνουν λάθος», ανέφερε ο Ντέιβιντ Σουκμαν, επιστημονικός συντάκτης του BBC.

Πόσο καιρό έχουμε;

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι δεν έχουμε καθόλου καιρό. Αλλά το ζήτημα αυτό βρίσκεται τώρα στα χέρια των πολιτικών ηγετών. Η έκθεση αναφέρει ότι αν τα έθνη δεν ενεργήσουν σύντομα, θα πρέπει να βασιστούν σε μη αποδεδειγμένες τεχνολογίες που αποβάλουν τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα, ένας ακριβός και βέβαιος δρόμος. «Είναι ξεκάθαρο ότι εάν οι κυβερνήσεις δεν λάβουν τα κατάλληλα μέτρα μέχρι το 2030, θα είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα», τόνισε ο καθηγητής Τζιμ Σκέα.

Από τη μεριά τους οι περιβαλλοντολόγοι που χαιρέτισαν την έκθεση, υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει χρόνος για συζήτηση. «Αυτή είναι η στιγμή που πρέπει να πάρουμε αποφάσεις. Θέλουμε ένα βιώσιμο τρόπο ζωής, θέλουμε να προστατέψουμε τα δάση και τα είδη μας και να θυμόμαστε αυτή τη στιγμή σαν τη χρονιά της μεγάλης αλλαγής», δήλωσε η Κάιζα Κοζόνεν.

 

Μάρθα Κίσκιλα
Πηγή: tvxs.gr