Το κόστος του Grexit
Πολύ κουβέντα για το κόστος ενός ενδεχόμενου Grexit.
Πολύ
κουβέντα για το αν η Ευρωζώνη είναι κατάλληλα θωρακισμένη για μια
τέτοια εξέλιξη, και για το «κόστος» : θα είναι 1 τρις ευρώ, παραπάνω,
παρακάτω, και πόσο; Και επί πλέον, πόσο αυτό θα πλήξει την Ελλάδα και
πόσο την υπόλοιπη Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία;
Πολλές είναι και οι απαντήσεις, οι εκτιμήσεις ή και οι προφητείες.
Σε
ό,τι με αφορά, η δική μου απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα είναι
μια και μοναδική : Είναι αδύνατο να κάνεις οποιαδήποτε εκτίμηση για το
κόστος του Grexit.
Ίσως
να είναι 1 τρις ευρώ, όπως κάποιοι προβλέπουν, ίσως λίγο λιγότερο, ίσως
πάλι να μιλάμε για ένα κόστος αρκετά ως.......
απρόβλεπτα υπερπολλαπλάσιο του 1
τρις ευρώ.
Η
Ευρώπη και η παγκόσμια οικονομία, ίσως να περάσουν ένα «ελαφρό
συναχάκι» (σύμφωνα με εκείνους που θεωρούν ότι η ευρωπαϊκή και η
παγκόσμια οικονομία είναι «αρκούντως θωρακισμένες» σε μια τέτοια
εξέλιξη), ίσως όμως, να περάσουν ένα βαρύ κρυολόγημα, και ίσως - ίσως
μια τόσο μοιραία περιπλοκή, που να θρηνήσει και «θύματα», όπως π.χ., το
ίδιο το «ευρώ».
Βέβαια, σε αξιολογήσεις όπως οι παραπάνω, υπάρχουν και «τεχνικής» φύσεως «υπολογιστικά ελαττώματα».
Τέσσερα είναι τα σπουδαιότερα :
Πρώτον, μιλάμε για «κόστος του Grexit»,
χωρίς να διευκρινίζεται για ποιο χρονικό βάθος μιλάμε, και πώς θα
ξεδιπλωθεί η κρίση «κατά κύματα», δηλαδή, ποιο θα είναι το χρονικό εύρος
του κάθε «κύματος» από το επόμενο και κυρίως η «εξειδίκευση» των
«κυμάτων» αυτών ανάλογα με το μέγεθός τους και την φύση τους. Θα
ξεκινήσουμε π.χ., με «ένα κύριο πιάτο» που θα περιλαμβάνει μια νέα
τραπεζική κρίση, θα ακολουθήσει ένα επίσης «κύριο» αλλά «δεύτερο» στη
σειρά «πιάτο» που θα περιλαμβάνει μια νέα ύφεση, κ.λπ.;
Δεύτερον,
μιλάμε για «κόστος» και το αποτιμούμε με βάση την τρέχουσα οικονομική
κατάσταση και αμιγώς σε όρους οικονομικών συνεπειών, ως εάν να
αποκλείεται να ακολουθήσει και μια κρίση π.χ. γεωστρατηγικού
περιεχομένου, που με τη σειρά της θα δημιουργήσει πέραν όλων των άλλων
και πρόσθετες οικονομικές αναταράξεις, που στους παραπάνω υπολογισμούς
δεν λαμβάνονται υπόψη.
Τρίτον, είναι επίσης σημαντικό, ότι δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς η πιθανότητα το Grexit να
σημάνει την απαρχή συζητήσεων και προβληματισμών, αν την Ελλάδα θα την
ακολουθήσουν ή όχι και άλλες χώρες και ποιες, και φυσικά ακόμα και στο
επίπεδο των συζητήσεων και της αβεβαιότητας που θα αναπαραχθεί, είναι
ενδιαφέρον κανείς να αξιολογήσει τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες
συνέπειες και αυτού του παράγοντα.
Τέταρτον. Τέλος, σε όλες σχεδόν τις προσεγγίσεις του κόστους ενός ενδεχόμενου Grexit,
όταν δεν απουσιάζει εντελώς, εν τούτοις δεν αξιολογείται επαρκώς το
λίαν πιθανό ενδεχόμενο οι λίγοι πλην πανίσχυροι διεθνούς εμβέλειας
κερδοσκόποι, να «επιτεθούν» στην ευρωζώνη και όχι μόνο, ώστε μέσα από
την μέγιστη αβεβαιότητα να προκληθεί η μέγιστη αναταραχή, και από εκεί
και πέρα, αυτοί οι κερδοσκόποι είναι οι πλέον ειδικοί ώστε
αποτελεσματικά να παίξουν υπέρ αυτών το παιχνίδι.
Συμπέρασμα : Η ερώτηση τι θα συμβεί σε ένα ενδεχόμενο Grexit,
είναι : Τα πάντα είναι πιθανά. Ένα όμως είναι βέβαιο. Οι «βρεγμένοι» θα
βραχούν κι άλλο, αλλά το μεγάλο «ζόρι» θα τραβήξουν αυτοί που θα
βραχούν για πρώτη φορά και όχι από μια ποτιστική βροχή, μα από σύντομες
πιθανόν αλλά εξαιρετικά καταστροφικές καταιγίδες. Εξ άλλου, στην
Ελλάδα, λίγα πράγματα έχουν ακόμα μείνει όρθια -άλλωστε, με αυτά μας
απειλούν ακόμα, δηλαδή, μη καταρρεύσουν κι αυτά, πράγμα βέβαιο, μνα τα
μνημόνια εφαρμοστούν για ένα - δύο ακόμα χρόνια. Αντίθετα, τους
«κεραυνούς» θα τους τραβήξουν «παρθένα» εδάφη…
Βασίλης Δημ. Χασιώτης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου