Μια δική σας φωτογραφία από τα παλιά, μια κιτρινισμένη εικόνα από το παρελθόν

Κάποιες κιτρινισμένες φωτογραφίες ξυπνούν μνήμες από την παιδική σου ηλικία για όλα εκείνα που, επειδή ακριβώς δεν ήταν δεδομένα, σε γέμιζαν με ασυγκράτητη χαρά. Τέτοιες φωτογραφίες είναι στα μάτια μας, και οι παρακάτω μόνο που προσθέτουμε σε αυτές, και κάποιες αναμνήσεις όπως μας τις αφηγούνται τα παιδιά που έγιναν μεγάλοι... Όπως εκείνα τα μαύρα λουστρίνια, που είχαν κάνει τη μητέρα μου να χάσει τον ύπνο της στα έξι της χρόνια, μόνο και μόνο για να τα χαζεύει μέχρι τα ξημερώματα.

Παιδικά πορτραίτα με αθώα και ειλικρινή βλέμματα. Ποτέ δεν θα κοιτάξουμε ξανά με τόσο απονήρευτη ματιά τον κόσμο, πάντοτε θα έχουμε έναν λόγο να δυσπιστούμε ως ενήλικες. Ως παιδιά βλέπουμε θαύματα να συμβαίνουν μπροστά μας, ή νομίζουμε τουλάχιστον ότι συνέβησαν επειδή έτσι το ήθελε η φαντασία μας. Η νεαρή ηλικία έχει την τάση να ξαφνιάζεται με το απρόβλεπτο και διαθέτει ένα σημαντικό χάρισμα, ενθουσιάζεται με όλα εκείνα που στα μάτια των μεγάλων, μοιάζουν συνηθισμένα.
Μια δική σας φωτογραφία από τα παλιά, μια κιτρινισμένη εικόνα από το παρελθόν, όπως όλες οι παρακάτω, μπορούν να επιβεβαιώσουν το γεγονός πως ο ενθουσιασμός επισκέπτεται τα παιδιά ακόμη και μετά από περιόδους πολέμου. Η αφέλεια είναι συνώνυμη της παιδικής ηλικίας και το χαμόγελο, αναγνωρίσιμο σημάδι σχεδόν κάθε παιδιού στην υφήλιο. Η ειδοποιός διαφορά συναντάται στις εποχές, στις συνθήκες, στις αντιξοότητες. Οι παρακάτω φωτογραφίες έχουν αλλοτινές ημερομηνίες, περιγράφουν τη ζωή των παιδιών από παλιές εποχές όταν ακόμη και ένα κομμάτι ύφασμα είχε στα μάτια τους μεγάλη αξία. 

Μικρή Γαλλιδούλα αγκαλιά με τη γάτα της, 1959

Βλέμματα που διψούσαν για λίγη χαρά, όχι για μεγάλα δώρα. Γιατί το να κρατάς ολοκαίνουρια παπούτσια στα χέρια σου, ενώ βρίσκεσαι εν μέσω Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και είσαι πιτσιρικάς, δύσκολα αναπληρώνεται με κάποιο άλλο είδος ευτυχίας στον κόσμο. Αντίστοιχη ειλικρίνεια και ευγνωμοσύνη στο βλέμμα είχες και όταν λίγο πριν τη δεκαετία του 1950, μπορούσες να κάνεις μπάνιο μέσα σε έναν κουβά στο αλώνι του παππού σου με ένα κρεμασμένο ποτιστήρι στο δέντρο αντί για ντους.  

Βρες χρόνο να είσαι παιδί για να νιώθεις αυθεντικά ανθρώπινος”, Γιάννης Ρίτσος 

Και η ικανοποίηση στο παιδικό βλέμμα συνεχίζεται και μας μεταφέρει σε μέρη και χρόνια, που αν και πιο δυσοίωνα από τα σημερινά, επικρατούσε η αντίληψη πως εκτιμούσες τουλάχιστον ό,τι είχες. Ένα έγχρωμο κορίτσι στη Νέα Υόρκη του 1947 ποζάρει στον φακό υπερήφανα με το αυτοκινητάκι του, μια μικρή δεσποινίς στην Ιαπωνία του 1958 μιλάει στο τηλέφωνο. Ίδια αίσθηση με ισχυρές δόσεις θλίψης σού αφήνει και η φωτογραφία που δείχνει ένα κορίτσι έξω από το βομβαρδισμένο του σπίτι το 1940, καθισμένο σε ένα από τα ερείπια αγκαλιά με την κούκλα του.

Αγόρι στην Αυστρία αποκτά καινούρια παπούτσια εν μέσω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Και ποιος μπορεί φυσικά, να συγκρίνει τη φωτογραφία που δείχνει παιδιά να παίζουν, “κάνοντας κούνια” σε έναν εγκαταλελειμμένο γερμανικό πυροβολικό μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ, με τις σημερινές παιδικές φωτογραφίες; Τα βλέμματα διαφέρουν, όχι ως προς τη γνησιότητα και τον αυθορμητισμό, αλλά ως προς την ευγνωμοσύνη που βρίσκεται διάχυτη πίσω από κάθε παιδικό πρόσωπο του τότε. Πίσω από κάθε πρόσωπο που αναπόφευκτα συνεργαζόταν με την έννοια του πολέμου, με τους όρους των δυσχερειών και των αντιξοοτήτων. 
Και ίσως, όλες αυτές οι φωτογραφίες έχουν να δώσουν κάτι πιο αληθινό από το σημερινό στήσιμο των παιδιών μπροστά από τούρτες υπερπαραγωγή και πολυτελή δώρα, γιατί ακριβώς δείχνουν ότι κάποτε οι άνθρωποι εκτιμούσαν ό,τι τους δινόταν δύσκολα και για πρώτη φορά. Όπως εκείνα τα μαύρα λουστρίνια που η μητέρα μου είχε φορέσει σε ηλικία έξι ετών, για πρώτη φορά στη ζωή της και κρατά τη μυρωδιά τους ακόμη στη μνήμη της. Κοιμόταν αγκαλιά μαζί τους τα βράδια γιατί ήταν τα πρώτα παπούτσια που είχε φορέσει. Πώς θα μπορούσε να τα ξεχάσει; Γι' αυτό ίσως, η φωτογραφία με αυτά από τότε, διαφοροποιεί σημαντικά στα μάτια μας, τις παιδικές απαιτήσεις του τότε με το τώρα. 
Πού θα ξαναβρούμε στο ανθρώπινο βλέμμα τέτοια ευγνωμοσύνη, τέτοια ασυγκράτητη χαρά για όλα εκείνα που θεωρούμε πια, δεδομένα;  
Ακολουθούν οι φωτογραφίες που μας ενέπνευσαν:

Μικρή τραγουδά στον σκύλο της

Οι κολλητοί

Μικρή φιλάει το κουταβάκι της, 1950

Ζώα χρησιμοποιούνται θεραπευτικά σε μικρό κορίτσι, 1956

Χορεύοντας στο Παρίσι μπροστά στον αρκούδο της, 1961

Απολαμβάνοντας το φυσικό νερό, 1949

Αγόρι κοιμάται παρέα με τον καλύτερο του φίλο

Μουσικός από τα γεννοφάσκια του/ Δεκαετία 1920

"Περίμενε κι εμένα, μπαμπά" στον Καναδά την 1η Οκτώβρη του 1940

Αγόρι με το παιχνίδι του ανάμεσα σε ερείπια, 1945

Στη Νέα Υόρκη του 1947

Στο Σικάγο του 1947, κορίτσι διαβάζει ανάποδα το περιοδικό "Ebony"

Μια μικρή Marilyn στο Παρίσι του 1975

Στην Ιαπωνία του 1958

Ο Winnie The Pooh και ο Christopher Robin, 1927

Παίζοντας σε μια λάμπα στο Μάντσεστερ του 1965

Ένα κορίτσι έξω από το βομβαρδισμένο του σπίτι στο Λονδίνο του 1940

Μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ...

Χορεύοντας με ομπρέλες

... Και φυσικά, παιχνίδι μέσα στο νερό/ Φωτογραφία του 1949

 

http://www.pathfinder.gr/