Σε φωνάζουν Ανθρωπάκο, Κοινό Άνθρωπο.
Σε φωνάζουν Ανθρωπάκο, Κοινό Άνθρωπο. Λένε πως χάραξε η εποχή σου, η «Εποχή του Κοινού Ανθρώπου».
Μα δεν είσαι συ που το λες, ανθρωπάκο.
Το λένε εκείνοι, οι αντιπρόεδροι των μεγάλων εθνών, οι εργατοπατέρες, οι
μετανιωμένοι γιοι των αστών, οι πολιτικοί και οι φιλόσοφοι. Σου
προσφέρουν το μέλλον, μα δε ρωτούν για το παρελθόν σου.
Κι όμως, είσαι κληρονόμος ενός τρομερού
παρελθόντος. Τούτη η κληρονομιά καίει στη χούφτα σου σα διαμάντι
φλεγόμενο. Εγώ αυτό έχω να σου πω.
Ο γιατρός, ο τσαγκάρης, ο μηχανικός ή ο
εκπαιδευτικός, για να προκόψουν στη δουλειά τους και να κερδίσουν το
ψωμί τους, πρέπει να γνωρίζουν τις ελλείψεις τους. Εδώ και κάμποσες
δεκαετίες παίρνεις παγκοσμίως τα ηνία στα χέρια σου. Το μέλλον της
ανθρωπότητας θα εξαρτηθεί από τις σκέψεις και τις πράξεις σου. Όμως, οι
δάσκαλοι κι οι αφέντες σου δε σου μιλάνε για τον τρόπο που σκέφτεσαι
πραγματικά. Δε σου λένε ποιος είσαι στα αλήθεια. Κανένας δεν τολμά να σε
φέρει αντιμέτωπο με τη μοναδική πραγματικότητα που έχει τη δύναμη να σε
καταστήσει κύριο του πεπρωμένου σου. Είσαι «ελεύθερος» από μια άποψη
μονάχα: ελεύθερος από την αυτοκριτική, που μπορεί να σε Βοηθήσει να
κουμαντάρεις τη ζωή σου.
Δε σ’ άκουσα να παραπονιέσαι ποτέ: «Με
εκθειάζετε σαν το μελλοντικό αφέντη του εαυτού μου και του κόσμου μου.
Αλλά δε μου λέτε πώς γίνεται κανείς αφέντης του εαυτού του. Δε μου λέτε
ποια είναι τα λάθη και τα ελαττώματά μου, πού σφάλλω στον τρόπο που
σκέφτομαι και πράττω».
Επιτρέπεις στους ισχυρούς να απαιτούν τη
δύναμη εν ονόματι «του ανθρωπάκου». Όμως, εσύ ο ίδιος παραμένεις
βουβός. Ενισχύεις τους ισχυρούς με περισσότερη δύναμη. Επιλέγεις για
εκπροσώπους ανθρώπους αδύναμους και κακοήθεις. Τελικά διαπιστώνεις
πάντα, πολύ αργά, πως σ’ έπιασαν κορόιδο.
Σε καταλαβαίνω! Κι ετούτο επειδή
αντίκρισα αμέτρητες φορές γυμνό το κορμί και την ψυχή σου. Σε είδα δίχως
τη μάσκα σου, την κομματική σου ταυτότητα ή την εθνική σου υπερηφάνεια.
Γυμνό σα νεογέννητο, γυμνό σα στρατάρχη ξεβράκωτο. Σ’ άκουσα να κλαις
και να οδύρεσαι. Μου μίλησες για τα προβλήματά σου, τις αγάπες και τους
πόθους σου. Σε ξέρω και σε καταλαβαίνω. Και θα σου πω τι είσαι,
ανθρωπάκο, επειδή πιστεύω πραγματικά στο τρανό σου μέλλον. Μα επειδή το
μέλλον σού ανήκει, αναμφίβολα σου ανήκει, ρίξε μια ματιά στον εαυτό σου.
Κοίτα τον όπως είναι πραγματικά. Άκου αυτό που κανένας από τους ηγέτες
και τους αντιπροσώπους σου δεν τολμά να σου πει:
Είσαι «άνθρωπος μικρός, κοινός». Συλλογίσου τη διπλή έννοια που έχουν τούτες οι λέξεις, «μικρός» και «κοινός»...
Μην το βάζεις στα πόδια! Βρες το κουράγιο να αντικρίσεις τον εαυτό σου!
«Με ποιο δικαίωμα μου κάνεις κήρυγμα;»
Βλέπω την ερώτηση στο τρομαγμένο βλέμμα σου. Σ’ ακούω να την ξεστομίζεις
όλο αυθάδεια. Φοβάσαι να αντικρίσεις τον εαυτό σου, ανθρωπάκο. Φοβάσαι
την κριτική, όσο και τη δύναμη που σου υποσχέθηκαν. Αλήθεια, πώς
σκέφτεσαι να χρησιμοποιήσεις τη δύναμή σου; Δεν ξέρεις. Φοβάσαι και να
σκεφτείς ακόμη πως μπορεί κάποια μέρα να ’σαι διαφορετικός: ελεύθερος
αντί φοβισμένος, ειλικρινής αντί ραδιούργος, να χαίρεσαι τον έρωτα, όχι
σαν τον κλέφτη μες στη νύκτα, αλλά ανοικτά, στο φως του ήλιου.
Απεχθάνεσαι τον εαυτό σου, ανθρωπάκο. Αναρωτιέσαι, «Ποιος είμαι εγώ που
θα ’χω άποψη, θα κουμαντάρω τη ζωή μου και θα αποκαλώ ολάκερη την
οικουμένη δική μου;» Δίκιο έχεις. Ποιος είσαι εσύ που θα διεκδικήσεις τη
ζωή σου; Ε, λοιπόν, θα σου πω ποιος είσαι.
Διαφέρεις από τον ισχυρό σε τούτο μόνο, ο
ισχυρός υπήρξε κάποτε ένας πολύ μικρός ανθρωπάκος, αλλά ανέπτυξε μια
σημαντική ικανότητα. Αναγνώρισε την ποταπότητα και την ανεπάρκεια των
σκέψεων και των πράξεών του. Κάτω από την πίεση κάποιου έργου που
θεώρησε σημαντικό, έμαθε να διακρίνει ότι η μικρότητα κι η ευτέλειά του
απειλούσαν την ευτυχία του. Με άλλα λόγια ο ισχυρός γνωρίζει πότε και σε
τι είναι ανθρωπάκος. Ο ανθρωπάκος, όμως, δε γνωρίζει ότι είναι ποταπός
και φοβάται να το μάθει. Κρύβει την ποταπότητα και την ανεπάρκειά του
πίσω από αυταπάτες δύναμης και μεγαλείου, τη δύναμη και του μεγαλείου
κάποιου άλλου. Είναι περήφανος για τους μεγάλους στρατηγούς του, αλλά
όχι για τον εαυτό του. Θαυμάζει την ιδέα που δεν είχε κι όχι εκείνη που
είχε. Όσο λιγότερο καταλαβαίνει κάτι, τόσο περισσότερο πιστεύει σ’ αυτό.
Κι όσο καλύτερα αντιλαμβάνεται μια ιδέα, τόσο η πίστη του σ’ αυτήν
κλονίζεται.
~ απόσπασμα από το βιβλίο "Άκου ανθρωπάκο" του Βίλχελμ Ράιχby Αντικλείδι , http://antikleidi.com
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου