Οι νέοι χάνουν την ελπίδα τους

Από τα χρόνια της ευημερίας στο… κάθε πέρσι και καλύτερα; Την ώρα που η ανεργία των νέων στην Ελλάδα είναι πολλαπλάσια του παγκόσμιου μέσου όρου (αγγίζει το 50%) και απειλεί το μέλλον της χώρας, οι νέοι σε παγκόσμιο επίπεδο χάνουν την ελπίδα τους για το οικονομικό μοντέλο που ακολουθείται και φοβούνται ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι χειρότερα από τα προηγούμενα.

Σε κάθε ευκαιρία, ήτοι σε έρευνες που διενεργούνται σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, οι νέοι δηλώνουν απαισιόδοξοι για το αύριο. Η ανάλυση των ευρημάτων δείχνει ότι οι νέοι που κυριολεκτικά κινδυνεύουν να μεγαλώσουν με λιγότερα από τους γονείς τους και σκέφτονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους είναι αυτοί που ζουν σε χώρες όπως η Ελλάδα. Δηλαδή, σε χώρες που η παρατεταμένη ύφεση έχει οδηγήσει την ανεργία των νέων σε πολύ υψηλά επίπεδα, εμποδίζοντάς τους να βρουν δουλειά και να ξεκινήσουν μία καριέρα με προοπτικές.

Ο κόσμος αλλάζει και οι προσδοκίες της δεκαετίας του ’80 και του ’90 για μία μακρά περίοδο ειρήνης και ανάπτυξης δείχνουν να χάνονται. Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO), το 13,1% των νέων παγκοσμίως θα είναι άνεργοι το 2016. Το γεγονός αυτό οδηγεί τους νέους να ξενιτευτούν σε αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης, σε μία τάση που θα μπορούσε να αλλάξει τις δημογραφικές ισορροπίες. Όπως αναφέρει η ILO, ένας στους πέντε νέους ηλικίας 15-29 ετών είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει τη χώρα του για να φτιάξει ένα καλύτερο αύριο.

Η παγκόσμια οικονομική στασιμότητα και η μείωση των εισοδημάτων προκαλεί αλλαγές ιστορικών διαστάσεων. Πρόσφατη έρευνα της McKinsey έδειξε ότι δύο στα τρία νοικοκυριά των ανεπτυγμένων χωρών είδαν το πραγματικό εισόδημά τους να υποχωρεί ή να παραμένει στάσιμο από το 2005 έως το 2014. Η εξέλιξη αυτή έχει ως αποτέλεσμα οι πολίτες και ειδικότερα οι νέοι να είναι περισσότερο απαισιόδοξοι από τους γονείς τους, σε μία τάση που αντιστρέφεται μετά από σχεδόν 70 χρόνια. Πρόκειται για ένα φαινόμενο με ακραία αρνητικές κοινωνικές συνέπειες που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, οι περισσότεροι άνθρωποι που μεγάλωναν σε ανεπτυγμένες χώρες θεωρούσαν ότι θα είχαν μία καλύτερη ζωή από τους γονείς τους. Κατά κύριο λόγο, στα 70 χρόνια που έχουν περάσει, ο ανεπτυγμένος κόσμος έκανε βήματα μόνο προς τα μπροστά, καθώς η απειλή επανάληψης των παγκόσμιων πολέμων που άλλαξαν την ιστορία σταδιακά υποχωρούσε. Εκτός από μία «ανάπαυλα» στη δεκαετία του ’70, η παγκόσμια οικονομία και η απασχόληση αναπτύσσονταν, οδηγώντας σε μία διαρκή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.

Τα δεκαπέντε χρόνια που προηγήθηκαν της παγκόσμιας κρίσης του 2008, ήταν για τον Δυτικό κόσμο – και για την Ελλάδα – χρόνια ευημερίας και αισιοδοξίας. Από το 1993 έως το 2005, το 98% των νοικοκυριών σε 25 ανεπτυγμένες οικονομίες έβλεπε το εισόδημά του να αυξάνεται. Αυτό όμως σταμάτησε την τελευταία δεκαετία και πλέον η τάση αντιστράφηκε.

Νέοι μικρότεροι των 30 ετών αλλά και 45άρηδες, πολύ ή λιγότερο μορφωμένοι βίωσαν τις ίδιες επιπτώσεις μίας τάσης που θέλει… τα πολλά να βρίσκονται στα χέρια λίγων.

Αναλυτές εκτιμούν πως αν η οικονομική ανάπτυξη της περασμένης δεκαετίας συνεχιστεί, το ποσοστό των νοικοκυριών με αμετάβλητα ή μειούμενα εισοδήματα θα αυξηθεί έως και 70%-80% την επόμενη δεκαετία. Ακόμη και στην περίπτωση που η οικονομία επιταχύνει ρυθμό, το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Το ποσοστό των νοικοκυριών που θα επηρεαστεί θα είναι μικρότερο και τοποθετείται γύρω στο 20%, όμως μπορεί να φτάσει το 40% αν η ανάπτυξη συνοδευτεί από μεγάλης έκτασης αυτοματισμό των θέσεων εργασίας.

Ενώ η ύφεση και η οικονομική στασιμότητα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 συνέβαλαν με ουσιαστικό τρόπο στο να μην συνεχιστεί η ανοδική πορεία του διαθέσιμου εισοδήματος, δεν είναι οι μοναδικοί παράγοντες που ευθύνονται για την αλλαγή. Η γήρανση του πληθυσμού και η υπογεννητικότητα καθώς και οι αλλαγές στον τομέα της εργασίας – όπως η μείωση των μισθών ως ποσοστό του ΑΕΠ – έπαιξαν τον δικό τους ρόλο.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ο κοινωνικός αντίκτυπος είναι πραγματικά απρόβλεπτος. Σε μεγάλο ποσοστό τα νοικοκυριά που βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται χάνουν την πίστη τους στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Σχεδόν ένας στους τρεις όσων το εισόδημα δεν αυξάνεται δηλώνει ότι τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα για τα παιδιά του και εκφράζει αρνητική γνώμη για το ελεύθερο εμπόριο και το μεταναστευτικό ζήτημα.

Και αν όλα αυτά συμβαίνουν στον ανεπτυγμένο κόσμο, για τις ανάγκες και τα συμφέροντα του οποίου λαμβάνονται σχεδόν όλες οι αποφάσεις των παγκόσμιων ηγετών, τι να πει κανείς για την Αφρική; Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου ODI, η «Μαύρη Ήπειρος» κινδυνεύει να διαθέτει μέχρι το 2030 πάνω από το 40% των φτωχότερων ανθρώπων στον κόσμο. Η μόνη διέξοδος είναι η βελτίωση των συνθηκών στους τομείς της παιδείας και των υποδομών.

Σήμερα η νέα γενιά των αφρικανών θεωρείται ραγδαία αναπτυσσόμενη σε πληθυσμιακό επίπεδο, σε μία στιγμή που ο υπόλοιπος κόσμος γερνάει με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα. Όμως η ίδια έρευνα δείχνει πως περίπου το 22% των παιδιών της Υποσαχάριας Αφρικής, έως το 2030 θα ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.

Τα παιδιά αυτά θα αποτελούν το 43% (περίπου 147,7 εκατ.) των παιδιών που επηρεάζονται παγκοσμίως από συνθήκες ακραίας φτώχειας. Μάλιστα το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο σε σύγκριση με το 2012. Τα στοιχεία για την Αφρική είναι απογοητευτικά και δείχνουν ότι στον κόσμο που έχουμε δημιουργήσει για κάποιους η ελπίδα χάνεται πριν καλά καλά καλλιεργηθεί.

_________________

   Πηγή: liberal.gr