Η ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

 

 

Η Ελένη του Πόντου, η τελευταία αντάρτισσα στα βουνά της Σάντας. 

Το επίθετό της είναι άγνωστο! 

Πολύ λίγες αναφορές για την ιστορία της υπάρχουν στην ελληνική βιβλιογραφία. Περισσότερες στην τουρκική. 

 

Τον σύζυγό και τους αδερφούς της τους δολοφονούν στα τέλη του 1917. Δραπετεύει με πολλές άλλες οικογένειες στα βουνά της Σάντας, μαζί με τον μοναχογυιό της, τον δεκαπεντάχρονο Μιλτιάδη. 

 

Αρχές του 1919 αρχίζουν οι μεγάλες σφαγές στην περιοχή, με εντολή του Κεμάλ και αυτουργό τον ληστή Τοπάλ Οσμάν. Επιστρέφοντας στο κρησφύγετο αντικρίζει το πτώμα του γιού της και απο πάνω του τον Τούρκο δολοφόνο του, να προσπαθεί να παραμορφώσει με την λόγχη του το πρόσωπο του ήδη πεθαμένου θύματος. Αρπάζει έναν μπαλτά και χωρίζει στα δυο τον δολοφόνο του γιου της, παίρνει τα όπλα του και αφού θάβει τον γιο της, χάνεται στα βουνά. 

 

Κάθε απόπειρα σύλληψης ή δολοφονίας της αποτυγχάνει και όσοι Τούρκοι στρατιώτες κάνουν την απόπειρα, επιστρέφουν οι μισοί. Το διάστημα που μεσολαβεί συντελείται η Μικρασιατική καταστροφή, ο Πόντος έχει ερημωθεί προ πολλού και σε χαράδρες υπάρχουν ακόμη εκτεθειμένα τα κόκκαλα των χιλιάδων δολοφονημένων. 

 

Η Ελένη θα παραμείνει η μοναδική επιζώσα και μαχόμενη στην περιοχή της Μπάφρας έως τα τέλη του 1924, όπου ο Κεμάλ αναγκάζεται να στείλει δυο ταξιαρχίες κατά της Ελένης. Δυο μήνες μάχεται μόνη της στις χαράδρες της οροσειράς Νεμπιάν, όπου και πέφτει μαχόμενη… 

 

Αιωνία η μνήμη στις ψυχές που χάθηκαν και που περιμένουν δικαίωση… 

Ένας βαθύς ρόγχος κρατάει σκοπιά στα βουνά του Πόντου… 

 

Η μοναδικη φωτογραφια της Ελενης τραβηγμένη το 1902 Η Ελένη του Πόντου, η τελευταία αντάρτισσα στα βουνά της Σάντας.

 

 

Κλ. Σαματιάδη 

 

 

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ