Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ

 

 

Περσέας 

Ο Περσέας ήταν το παιδί της όμορφης κόρης του Βασιλιά του Άργους, Δανάης και του Δία, που μεγάλωσε εκτός της οικογένειάς του στη Σέριφο στο σπίτι ενός ψαρά, γιατί ο χρησμός ανέφερε ότι θα σκότωνε τον παππού του. Μεγαλώνοντας κατάφερε να κόψει το κεφάλι της Μέδουσας. Τελικά επιβεβαίωσε τον χρησμό, όταν σκότωσε κατά λάθος τον βασιλιά του Άργους, που παρακολουθούσε από τις εξέδρες τους αθλητικούς αγώνες που είχε πάρει μέρος ο Περσέας. Το όνομά του στα αρχαία ελληνικά ήταν «Περσεύς» και συνδεόταν με το ρήμα «πέρθω» που σήμαινε «καταστρέφω». Πιθανόν ήταν υποκοριστικό του «Περσέπολις» και χαρακτήριζε αυτόν που καταστρέφει μια πόλη. 

 

Μιλτιάδης 

Ο στρατηγός της νίκης, που ηγήθηκε εννέα φυλών της Αθήνας και πραγματοποίησε μια από της μεγαλύτερες νίκες της αρχαιότητας, όταν εξολόθρευε το 490 π.Χ. τους Πέρσες στον Μαραθώνα. Το όνομά του προέρχεται από τη λέξη «μίλτος» που ήταν η ερυθρά βαφή η οποία προέρχεται από τον ορυκτό αιματίτη και σήμαινε «κοκκινωπός». 

 

Θεμιστοκλής

Μετά τη μάχη του Μαραθώνα ένας νεαρός πολιτικός έκανε την εμφάνιση του στην αθηναϊκή κοινωνία. Ήταν ο Θεμιστοκλής, ο οποίος εξόρισε τους πολιτικούς του αντιπάλους και προκάλεσε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, όταν διέταξε την εκτέλεση των Περσών απεσταλμένων. Εκλέχτηκε στρατηγός των Αθηναίων και πρωταγωνίστησε στη νίκη του αθηναϊκού στόλου έναντι των Περσών. Το όνομά του προέρχεται από τις λέξεις «Θέμις» που ήταν η θεά της δικαιοσύνης και το «κλέος» και σήμαινε «η δόξα της Θέμιδος». 

 

Ηράκλειτος

Ο Ηράκλειτος έζησε στην Έφεσο και θεωρείται ο θεμελιωτής της διαλεκτικής μεθόδου. Πίστευε ότι αρχή των πάντων ήταν η φωτιά και ότι τα πάντα βρίσκονται σε διαρκή κίνηση. «Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ’ αυτό μένειν» . Το όνομα του σήμαινε «ένδοξος», καθώς προέρχεται από τις λέξεις «’Ηρα» που ήταν η γυναίκα του Δία, και «κλειτός», το οποίο προέρχεται από το «κλέος» που ήταν η δόξα. 

 

Αρχιμήδης

Ο εφευρέτης που αναφώνησε «Εύρηκα», όταν του ανατέθηκε να ζυγίσει το στέμμα του βασιλιά των Συρακουσών και ανακάλυψε την αρχή της άνωσης. Επινόησε «μηχανές» για την άμυνα των πόλεων και για επιθέσεις σε πλοία και σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών. Το όνομα του προέρχεται από τις λέξεις «άρχοντας» και «μήδης» που ήταν η σκέψη και σήμαινε «τον κυρίαρχο της σκέψης». 

 

Θρασύβουλος 

Ο Θρασύβουλος σίγουρα χαρακτηριζόταν από περίσσιο θάρρος και τολμηρή σκέψη όταν αποφάσισε να αλλάξει το πολίτευμα της Αθήνας. Με τη βοήθεια στρατιωτικού σώματος κατέλυσε το καθεστώς των τριάκοντα Τυράννων και έγινε ηγέτης του δημοκρατικού πολιτεύματος. Άλλωστε το όνομά του σημαίνει «τολμηρά σκεπτόμενος», καθώς προέρχεται από τις λέξεις «θρασύς» που χαρακτηρίζει αυτόν που επιδεικνύει αναίδεια και «βουλος» που είναι ομόρριζο με το ουσιαστικό «βουλή», που σήμαινε σκέψη ή το θέλημα των θεών. 

 

Πλάτωνας 

Λίγα πράγματα γνωρίζουμε για τα σωματικά χαρακτηριστικά των αρχαίων φιλοσόφων. Το όνομα του Πλάτωνα, μας πληροφορεί για ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του Αθηναίου φιλοσόφου, που μαθήτευσε στο πλευρό του Σωκράτη και διατύπωσε την έννοια της τριμερούς ψυχής. Το όνομα του ανάγεται στο επίθετο «πλατύς» και χαρακτήριζε «αυτόν που έχει φαρδιές πλάτες». 

 

Αριστοτέλης 

Το όνομά του σήμαινε «αυτόν που έχει άριστους σκοπούς» και προέρχεται από τις λέξεις «άριστος» και «τέλος» που ήταν ο σκοπός. Σίγουρα ο φιλόσοφος από τα Στάγειρα της Χαλκιδικής, που ήταν ο δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μαθητής του Πλάτωνα, είχε «άριστους σκοπούς», καθώς θεωρείται από τους σημαντικότερους φιλόσοφους της αρχαιότητας που με τα έργα του επηρέασε όσο κανένας άλλος τον δυτικό πολιτισμό. 

 

Παυσανίας

«Χωρίς αυτόν τα ερείπια της Ελλάδας θα ήταν ως επί το πλείστον ένας λαβύρινθος χωρίς ενδείξεις, ένα αίνιγμα χωρίς απάντηση», είχε αναφέρει ο Τζέιμς Φρέιζερ για τον Παυσανία, τον περιηγητή που στο έργο του «Ελλάδος Περιήγησις», περιέγραψε με γλαφυρότητα τα λαογραφικά στοιχεία της Αρχαίας Ελλάδας. Το όνομά του προέρχεται από τις λέξεις «παύω» και «άνια» και σημαίνει «αυτός που ανακουφίζει τη θλίψη». 

 

Το κείμενο βασίστηκε στο Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας του καθηγητή γλωσσολογίας Γ. Μπαμπινιώτη. 

 

 

 mixani