Η μακραίωνη ιστορία της ελληνικής διασποράς

Τώρα που η Ελλάδα ζει στον «αστερισμό» της προσφυγιάς και του ξεριζωμού είναι... μια καλή ευκαιρία να θυμίσουμε και να κατανοήσουμε τι σημαίνει διωγμός και πως το Έθνος μας τον βίωσε, είτε με την μορφή της οικονομικής μετανάστευσης που έστειλε εκατομμύρια Έλληνες στο εξωτερικό, είτε με την μορφή της γενοκτονίας, που έφερε εκατομμύρια συμπατριώτες μας στην μητέρα πατρίδα.

Η μακραίωνη ιστορία της ελληνικής διασποράς ξεκινά περίπου κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ και χωρίζεται συνήθως σε τρεις μεγάλες περιόδους, η καθεμία με διαφορετικά χαρακτηριστικά: τους τέσσερις αιώνες της τουρκοκρατίας, την περίοδο από τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την περίοδο μετά τη λήξη του πολέμου μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα. Διαχρονικά αίτια των μεταναστεύσεων θεωρούνται κυρίως οι πολιτικοστρατιωτικές ή οικονομικοκοινωνικές συνθήκες στον ελληνικό χώρο. Η ελληνική διασπορά χαρακτηρίζεται από τη σημαντική συμβολή της στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική εξέλιξη του συνολικού ελληνικού κόσμου, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, ενώ ποσοτικά αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο του πληθυσμού της Ελλάδας.

Η Μικρασιατική καταστροφή θεωρείται από τις μεγαλύτερες, αν όχι η μεγαλύτερη, συμφορά του ελληνισμού διαχρονικά. Με την Συνθήκη της Λωζάνης και την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών, ο ελληνισμός της Ανατολής εξαφανίστηκε ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια και περίπου 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες ήρθαν υπό άθλιες συνθήκες στην Ελλάδα.

Εδώ και 6 χρόνια η Ελλάδα βιώνει μια πρωτόγνωρή μετανάστευση που προέρχεται από την πρωτοφανή οικονομική κρίση που βρισκόμαστε… Η βαθύτερη κατανόηση και διερεύνηση του φαινομένου της εξωτερικής μετανάστευσης από την Ελλάδα στον καιρό της κρίσης δεν είναι εύκολη. Σύμφωνα λοιπόν με πρόχειρα στοιχεία υπάρχουν σήμερα 190.000 Έλληνες επιστήμονες οι οποίοι εργάζονται στο εξωτερικό.

Είναι δεδομένο πως θα πρέπει να αποτραπεί κατά το δυνατόν η περαιτέρω αφαίμαξη της ελληνικής κοινωνίας από ένα ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της. Παρ’ όλο ότι είναι απολύτως κατανοητό γιατί ο καθένας και η καθεμιά αποφασίζει να φύγει, θα πρέπει να είναι εξίσου αντιληπτό ότι επειδή το φαινόμενο αυτό έχει πάρει μαζικές διαστάσεις οι επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία και κοινωνία είναι εξαιρετικά μεγάλες.

Του Αριστοτέλη Βασιλάκη

Πηγή