Η ταυτότητα των σύγχρονων φιλελεύθερων πολυπολιτισμικών κοινωνιών, στην ουσία, είναι να μην έχουν κάποια ταυτότητα

Σε εκτενές άρθρο σχετικά με το θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας, ο ιαπωνικής καταγωγής Αμερικάνος καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, Francis Fukuyama τονίζει ότι :

Η πολυπολιτισμικότητα, εννοούμενη όχι απλά ως ανεκτικότητα της πολιτισμικής διαφορετικότητας, αλλά ως η απαίτηση για νομική αναγνώριση των δικαιωμάτων των φυλετικών, θρησκευτικών ή πολιτισμικών ομάδων - έχει πλέον καθιερωθεί σχεδόν σε όλες τις σύγχρονες φιλελεύθερες
δημοκρατίες... Οι σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες της Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής τείνουν να έχουν αδύναμες ταυτότητες, πολλές «εορτάζουν» τον πλουραλισμό (“celebrate diversity!”) και την πολιτισμικότητα, υποστηρίζοντας στην ουσία ότι η ταυτότητά τους είναι να μην έχουν κάποια ταυτότητα.

Όμως το γεγονός είναι ότι η εθνική ταυτότητα εξακολουθεί να υπάρχει στις σημερινές φιλελεύθερες δημοκρατίες. Η φύση της εθνικής ταυτότητας, παρ’ όλα αυτά είναι κάπως διαφορετική στην Βόρεια Αμερική απ’ ότι είναι στην Ευρώπη, κάτι που βοηθά στην εξήγηση γιατί η ενσωμάτωση μουσουλμάνων είναι τόσο δύσκολη σε χώρες, όπως η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερμανία... Οι παλιές εθνικές ταυτότητες της Ευρώπης εξακολουθούν να υφίστανται. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν μία ισχυρή αίσθηση του τι σημαίνει να είσαι Βρετανός ή Γάλλος, Ολλανδός ή Ιταλός, ακόμα και αν δεν είναι «πολιτικώς ορθό» να επιβεβαιώνονται αυτές οι ταυτότητες τόσο ισχυρά. Και οι εθνικές ταυτότητες στην Ευρώπη, σε σύγκριση με αυτές στην Αμερική παραμένουν περισσότερο βασισμένες στην εθνικότητα...

Οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες τείνουν να αντιλαμβάνονται την πολυπολιτισμικότητα ως ένα πλαίσιο για την συνύπαρξη ξέχωρα πολιτισμών παρά ως έναν μεταβατικό μηχανισμό για την ενσωμάτωση των νεοεισερχόμενων σε μία κυρίαρχη κουλτούρα... Η αποτυχία της Ευρώπης να ενσωματώσει καλύτερα τούς Μουσουλμάνους της είναι μία οπλισμένη ωρολογιακή βόμβα, η όποια έχει ήδη συμβάλλει στην τρομοκρατία...

Το πρώτο σκέλος τής λύσης είναι να αναγνωρισθεί ότι το παλιό πολυπολιτισμικό μοντέλο δεν ήταν πολύ επιτυχημένο σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Βρετανία, και ότι απαιτείται να αντικατασταθεί από πιο ενεργητικές προσπάθειες ενσωμάτωσης των μη δυτικών πληθυσμών σε μία κοινή φιλελεύθερη κουλτούρα. Το παλιό πολυπολιτισμικό μοντέλο βασιζόταν σε αναγνώριση ομάδων και ομαδικών δικαιωμάτων. Μέσα από ένα λανθασμένο αίσθημα σεβασμού των πολιτισμικών διαφορών – και σε κάποιες περιπτώσεις λόγω ιμπεριαλιστικών ένοχών - παρείχε μεγάλη εξουσία σε πολιτισμικές κοινότητες να ορίζουν κανόνες συμπεριφοράς για τα μέλη τους.

Από το βιβλίο του Γιάννη Κολοβού «Πολυπολιτισμικότητα; Όχι ευχαριστώ», εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ