ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΣΚΗΝΙΚΟ

Πολεμικό σκηνικό στα νησιά του Αιγαίου που σηκώνουν το βάρος του μεταναστευτικού

Οι εικόνες σχεδόν πολεμικής βίας εκ μέρους της αστυνομίας, που επικρατούν στη Λέσβο κυρίως και στη Χίο δευτερευόντως, δημιουργούν συνθήκες ανεξέλεγκτης κρίσης, από την οποία η κυβέρνηση είναι πλέον δύσκολο να βγει χωρίς βαριά πολιτικά τραύματα.

Οι κινητοποιήσεις είναι συνεχείς και το αδιέξοδο σκηνικό που έχει στήσει η κυβέρνηση προκειμένου να επιβάλει τα κλειστά κέντρα κράτησης προσφύγων και μεταναστών συγκροτείται από αλύπητο ξύλο, δακρυγόνα, βόμβες κρότου - λάμψης, ξυλοδαρμούς και τραυματισμούς πολιτών –ακόμη και ιερέα στη Λέσβο– και ακτιβιστικές αντιδράσεις των κατοίκων που κάνουν τραγικά δύσκολη τη ζωή των αστυνομικών.

Η παγίδα στην οποία έχει πέσει η κυβέρνηση είναι, δυστυχώς γι’ αυτήν, στημένη από την ίδια. Οι ανεδαφικές υποσχέσεις, η αντιπολίτευση με όρους δημαγωγίας και η ανικανότητα στη στοιχειώδη διαχείριση τους πρώτους μήνες της θητείας της συνέθεσαν ένα εύφλεκτο μείγμα που τώρα έχει πάρει φωτιά με συνέπειες που είναι δύσκολο να προβλεφθούν.

Άλλωστε ο (σχεδόν) στρατιωτικός τρόπος με τον οποίο λειτουργεί και δρα η αστυνομία τις τελευταίες μέρες και ώρες στα νησιά που σηκώνουν όλο το βάρος του μεταναστευτικού-προσφυγικού παραπέμπει σε «απόβαση» και όχι σε μέτρα στήριξης των έργων για την κατασκευή των κέντρων. Η δε αντίδραση των νησιωτών, με καθολική απεργία σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, στα καταστήματα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε Λέσβο, Σάμο και Χίο, προϊδεάζουν για μια σύγκρουση χωρίς ορατό τέλος.

Λέσβος όπως... Πρέσπες;

Είναι προφανές, άκρως εντυπωσιακό και ομολογημένο από τον ίδιο τον πρωθυπουργό ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του δεν αξιολόγησαν το μεταναστευτικό-προσφυγικό ως αυτό που όλοι οι άλλοι καταλάβαιναν ότι έμελλε να είναι: ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που επρόκειτο να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση ίσως και καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας της. Συνεπώς αιφνιδιάστηκαν.

Η παραδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη εξηγεί γιατί η ετοιμότητα της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το ιεραρχικά δεύτερο σε σημασία θέμα της χώρας ήταν απλώς... ανύπαρκτη. Ακόμη και σήμερα, όμως, δεν είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί το πολιτικό βάθος του θέματος, το οποίο ενδέχεται να έχει πολύ σοβαρότερες συνέπειες σε βάθος χρόνου.

Ας αρχίσουμε από το καταφανές: Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να μην αποσυμφορήσει τα νησιά, ούτε καν με τη μεταφορά στην ενδοχώρα αυτών που έχουν ήδη λάβει άσυλο. Έχει επιλέξει να συγκρουστεί – με όση ένταση χρειαστεί – με τους 200.000 κατοίκους των νησιών του Βορείου Αιγαίου για τις υπό κατασκευή δομές και να αποφύγει τη διασπορά του προβλήματος στην ενδοχώρα των 10 και πλέον εκατομμυρίων.

Ωστόσο η σύγκρουση στα νησιά, με τους όρους και τη σφοδρότητα με τους οποίους διεξάγεται, δίνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους κατοίκους ολόκληρης της ελληνικής επικράτειας: «αύριο», αναλόγως της εξέλιξης του προβλήματος, το οποίο αναμένεται να οξυνθεί τους επόμενους μήνες με νέες πολυάριθμες εισόδους αιτούντων άσυλο, θα έρθει η σειρά τους.

Προφανώς στη Ν.Δ. και στην κυβέρνηση δεν αξιολόγησαν επαρκώς ούτε το χοντρό κάζο του ΣΥΡΙΖΑ με τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Αρχικά η τότε κυβέρνηση θεωρούσε ότι οι όποιες αντιδράσεις θα περιορίζονταν στη Μακεδονία και τη Θράκη και θα αφορούσαν μια μικρή μειονότητα «νεομακεδονομάχων», όπως υποτιμητικά τους ονόμαζαν, αλλά τελικά ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, μεταξύ ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι οι πολιτικές και εκλογικές συνέπειες της συμφωνίας απλώθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα.

Το τέλος της εμπιστοσύνης

Το αδιέξοδο της κυβέρνησης προφανώς δεν πρόκειται να αρθεί ούτε αν καταφέρει να επιβάλει την κατασκευή των νέων κέντρων στα νησιά. Ήδη άλλωστε εκεί έχουν σωρευθεί περί τους 5.000 ανθρώπους οι οποίοι έχουν ήδη λάβει άσυλο, αλλά ακόμη δεν έχουν μεταφερθεί στην ηπειρωτική Ελλάδα. Επιπλέον παραμένουν στα νησιά κάποιες χιλιάδες που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες και περιμένουν να μεταφερθούν σε δομές στην ενδοχώρα.

Πού όμως θα μεταφερθούν χιλιάδες άνθρωποι όταν επικρατεί αυτό το κλίμα; Και πόσο δεκτικοί θα αποδειχθούν οι κάτοικοι άλλων περιοχών της χώρας όταν βλέπουν τώρα την κυβέρνηση να συμπεριφέρεται με αυτόν τον άγριο τρόπο σε αυτούς που αποτέλεσαν –και συνεχίζουν να αποτελούν– τον κυματοθραύστη ενός τεράστιου κύματος προσφύγων και μεταναστών;

Το πρόβλημα θα οξυνθεί περαιτέρω όταν η Τουρκία –η οποία κατά κοινή πλέον παραδοχή χρησιμοποιεί με στρατηγικούς όρους τα μεταναστευτικά και προσφυγικά κύματα– θα αποφασίσει να ασκήσει μια ακόμη ισχυρότερη πίεση στην Ελλάδα. Άλλωστε η Ευρώπη ούτε παίρνει ούτε πρόκειται να πάρει πρόσφυγες, ανεξαρτήτως των διατυπώσεων που θα περιλαμβάνει το υπό σχεδιασμό νέο ευρωπαϊκό καθεστώς για το θέμα του ασύλου.

Έτσι όπως διαμορφώνεται μάλιστα το μέλλον, ακόμη και αν υπήρχε η διάθεση διαμοιρασμού ενός μέρους των προσφύγων, δεδομένων των κλειστών ευρωπαϊκών συνόρων η αμιγώς μεταναστευτική πίεση θα εξακολουθήσει να είναι τόσο ισχυρή ώστε να αποβεί, αργά ή γρήγορα, μη διαχειρίσιμη. Υπ’ αυτήν την έννοια το γκρέμισμα της εμπιστοσύνης μεταξύ της κυβέρνησης και των τοπικών κοινωνιών είναι ο χειρότερος δρόμος που θα μπορούσε να επιλέξει η κυβέρνηση.

Δυστυχώς γι’ αυτήν, όμως, αυτόν επέλεξε και θα υποστεί όλες τις (πολιτικές) συνέπειες...

 

 Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Πηγή: topontiki.gr