ΡΟΜΠΟΤ ΤΡΩΝΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Μήπως τελικά η απειλή από τα ρομπότ που θα εξαφάνιζαν θέσεις εργασίας και κάποια μέρα θα μας αντικαθιστούσαν γίνεται σήμερα πραγματικότητα;

Ένα ρομποτάκι δίνει φάρμακα σε ασθενείς στο Σιάτλ και άλλο εξυπηρετεί διανομές σε ξενοδοχείο της Σίλικον Βάλεϊ. Οι παλιοί φόβοι δαιμονοποίησης της τεχνολογίας που θα «έτρωγε» τις δουλειές των ανθρώπων ξυπνούν ξανά αλλά τώρα υπάρχει ένα επιπλέον έρεισμα: η εξέλιξη των τελευταίων ετών έχει οδηγήσει σε πιο έξυπνες μηχανές που μιμούνται πολύ καλύτερα λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου και μπορούν να αποδώσουν σε εργασίες πέρα από τεχνική ή γραφική δουλειά. Την άνοιξη, αλγόριθμος λογισμικού έγραψε άρθρο για ένα σεισμό, που δημοσίευσαν οι Los Angeles Times.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι τα τελευταία 15 χρόνια που η ψηφιακή τεχνολογία έχει μπει για τα καλά σε κάθε τομέα της ζωής μας, η αγορά εργασίας αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα.
Οι οικονομολόγοι διατείνονταν ότι με τον ίδιο τρόπο που από την κατασκευή αμαξών περάσαμε στις βιομηχανίες αυτοκινήτων, η τεχνολογία θα δημιουργούσε περισσότερες θέσεις εργασίες από εκείνες που θα καταργούσε. Όμως σήμερα έχουν κάθε λόγο να αμφιβάλλουν.
Πρώην υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ, ο Λόρενς Σάμερς, δήλωσε πρόσφατα πως δεν πιστεύει πλέον ότι η αυτοματοποίηση δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης. «Κι αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να υποθέσουμε. Είναι αυτό που έχουμε μπροστά μας».
Στελέχη του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης, του M.I.T. επιμένουν πάντως ότι «αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της σύγχρονης κοινωνίας για την επόμενη δεκαετία». Αν δηλαδή καταφέρει να εδραιώσει την τεχνολογία ως μια κυρίως θετική δύναμη, που ενισχύει και αναδεικνύει τις δεξιότητες των ανθρώπων επιτρέποντάς τους κατ' επέκταση να είναι πιο παραγωγικοί, κάτι που είναι για παράδειγμα εμφανές στο πώς το Ιντερνετ βοηθάει όσους κάνουν δουλειά γραφείου ή η ρομποτική λύνει τα χέρια των χειρουργών.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για τη σύνοψη της οικονομικής ανάπτυξης των τελευταίων διακοσίων ετών, όπως χαρακτηριστικά λένε οι τεχνοκράτες. «Οι περισσότεροι από μας σήμερα έχουν δουλειές που μπορεί να μην είχαν ανακαλυφθεί πριν από 100 χρόνια. Το ίδιο θα ισχύει και σε 100 χρόνια από σήμερα». Έρευνα που έγινε πρόσφατα για λογαριασμό των New York Times/CBS News/Kaiser Family Foundation έδειξε ότι Αμερικανοί ηλικίας μεταξύ 25 και 54 ετών που δεν εργάζονται, θεωρούν κατά 37% ότι η τεχνολογία ευθύνεται για την απώλεια θέσεων εργασίας. Επίσης, το 46% δεν διέθετε την εκπαίδευση ή τα προσόντα για τις διαθέσιμες θέσεις.
«Μπαίνουμε σε μια εποχή που ενώ θα υπάρχει περισσότερος πλούτος θα υπάρχει ταυτόχρονα και μικρότερη ανάγκη για εργασία», είπε πρόσφατα διάσημος οικονομολόγος. «Αυτά μπορεί να είναι και καλά νέα. Αν όμως βάλουμε όλο το σύστημα στον αυτόματο πιλότο δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα λειτουργήσει».
Το σίγουρο είναι ότι η φύση της δουλειάς αλλάζει και θα αλλάζει όλο και περισσότερο, όμως στοιχεία όπως η κοινή λογική, η κρίση και η δημιουργικότητα θα κάνουν πάντα μια ειδοποιό διαφορά και... θεωρητικά θα μπορούν να κατευθύνουν την ανάπτυξη και την εξέλιξη σε δρόμους ασφαλείς για τον τομέα της ανθρώπινης εργασίας και για το κοινό καλό. Ταυτόχρονα θα υπάρχει πάντα και το περιθώριο κακής χρήσης μιας καλής εξέλιξης.
 Κατερίνας Τζαβάρα
(Πηγές: New York Times, Los Angeles Times)