Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ

Πόσο διεθνές και περιφερειακό μπάχαλο μπορούμε να καταναλώσουμε –και, κυρίως, να αντέξουμε– ως χώρα; Σίγουρα λιγότερο απ’ όσο παράγεται εσχάτως σε όλα τα κρίσιμα πεδία αναφοράς μας: στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Σε όλα αυτά τα πεδία αντιπαραθέσεων και στα κέντρα πλανητικής εξουσίας η Ελλάδα έχει πολλά να υπερασπιστεί και να διεκδικήσει, αλλά το τοπίο γίνεται όλο και πιο δύσκολο – και όχι μόνο επειδή χάνονται οι παλαιές «σταθερές», όπως προσπαθούν να μας πείσουν κάποιοι «απολογητές» των βασικών υπαιτίων του χάους.

Οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρία ήδη μας προσφέρουν κάποια πολύ χρήσιμα συμπεράσματα, ικανά να μας βοηθήσουν να προσδιορίσουμε με σχετική ακρίβεια τα δικά μας προβλήματα:

1. Οι ΗΠΑ – αφού πρώτα τους χρησιμοποίησαν ως εμπροσθοφυλακή και «κρέας για τα κανόνια» όσο παιζόταν το παιχνίδι του ελέγχου της Συρίας – εγκατέλειψαν τους Κούρδους στο έλεος του Ερντογάν, του Άσαντ και του Πούτιν, προς μεγάλη ικανοποίηση και του Ιράν, το οποίο διαθέτει επίσης κουρδική μειονότητα στο εσωτερικό του. Ο δε Τραμπ έχει χρησιμοποιήσει απίστευτα κυνικούς ισχυρισμούς για να δικαιολογήσει την απόφασή του αυτή.

● Παρεμπιπτόντως η Ελλάδα χρησιμοποιείται ως μοχλός πολιτικής πίεσης των ΗΠΑ προς την Τουρκία – συμπέρασμα το οποίο προ μηνών έχει διατυπώσει ο ίδιος ο Ερντογάν λέγοντάς μας πως «κάνετε ό,τι σας λένε οι Αμερικανοί». Πολλοί ωστόσο εξ ημών πιστεύουν ότι ο «στρατηγικός διάλογος» με τις ΗΠΑ προσφέρει κάλυψη στη χώρα μας.

2. Η Τουρκία κερδίζει αμαχητί μια «ζώνη ασφαλείας» στη Συρία, η οποία αποκόπτει τους Κούρδους της χώρας αυτής από τους ομοεθνείς τους στο Ιράκ. Γιατί αμαχητί; Διότι ο τουρκικός στρατός χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως απειλή, αλλά τη βρόμικη δουλειά την έκαναν οι σουνίτες ισλαμιστές αντάρτες που τα προηγούμενα χρόνια πολεμούσαν κατά του Άσαντ και δρούσαν υπό τη σκέπη της Άγκυρας.

Με την απειλή μιας πολεμικής σύρραξης ο Ερντογάν επέσπευσε την προδιαγεγραμμένη αποχώρηση των Αμερικανών, πέτυχε τη συμφωνία τους στη δημιουργία της «ζώνης ασφαλείας», έλαβε την έγκριση του Πούτιν, παραμέρισε το όποιο ενδιαφέρον του Ισραήλ για τους Κούρδους και βροντοφώναξε ότι κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την Τουρκία, τη στρατιωτική της ικανότητα και τη διάθεσή της να αναθεωρεί κανόνες και συνθήκες.

● Παρεμπιπτόντως η απόπειρα γεώτρησης εντός της κυπριακής ΑΟΖ με τη στήριξη του τουρκικού πολεμικού ναυτικού και ο τσαμπουκάς προς την Ιταλία και τη Γαλλία έχουν έναν παρόμοιο σκοπό: να διακηρύξει η Τουρκία ότι κανείς δεν μπορεί να προβαίνει χωρίς την έγκρισή της σε κανενός είδους διευθετήσεις – όσο κι αν αυτές είναι απολύτως νόμιμες – που αφορούν τους ενεργειακούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου και τις σφαίρες επιρροής που διαμορφώνει η δραστηριοποίηση πετρελαϊκών κολοσσών δυτικών συμφερόντων.

Αυτό το μήνυμα –συνοδευόμενο, όπως και στην περίπτωση της Κύπρου, από προσβολή της εθνικής κυριαρχίας μας– απειλεί η Τουρκία να αποστείλει και προς την Ελλάδα έχοντας ήδη βάλει στο στόχαστρο την περιοχή του Καστελλόριζου.

Προέχουν οι μπίζνες

Τα τουρκικά μηνύματα έχουν, προφανώς, πολλούς αποδέκτες. Εκτός από την Ελλάδα, την Κύπρο και τις ΗΠΑ, αποστέλλονται και προς την Ευρώπη. Όχι μόνο προς τις χώρες που συμμετέχουν σε ενεργειακά πρότζεκτ με εταίρο την Κύπρο, αλλά και τον σκληρό γερμανικό πυρήνα, ο οποίος διαχρονικά μόνο αδιάφορος δεν υπήρξε για τα τουρκικά συμφέροντα – και όχι μόνο επειδή η τουρκική αγορά είναι κρίσιμη για τις γερμανικές εξαγωγές και επενδύσεις.

Ήδη η Κοινή Δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας για το προσφυγικό έχει λειτουργήσει ως σοβαρός μοχλός πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είναι πρόθυμη να παραβλέψει επί της ουσίας την επιθετικότητα της Άγκυρας κατά των Κούρδων και της Συρίας, αρκεί οι πολυπληθείς πρόσφυγες και μετανάστες που διαχειρίζεται η Τουρκία να μείνουν μακριά από τα ευρωπαϊκά σύνορα.

Η Ε.Ε., άλλωστε, ακόμη και αν είχε διαφορετική άποψη, δεν θα μπορούσε να την επιβάλει, αφού ως μια, κατά κύριο λόγο, οικονομική ένωση (πλημμελής μάλιστα, αφού ακόμη και η τραπεζική ενοποίηση δεν έχει ολοκληρωθεί) δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση ενιαία πολιτική οντότητα – και πολύ περισσότερο απουσιάζει κάθε έννοια κοινής διπλωματίας και άμυνας. Ως εκ τούτου μπορεί να δείχνει τα δόντια της και να απειλεί με καταστροφή τους παραβάτες των δημοσιονομικών κανόνων, αλλά η πολιτική και διπλωματική ισχύς της έναντι σοβαρών περιφερειακών δυνάμεων, όπως η Τουρκία, είναι αμελητέα.

Αυτό ακριβώς επιχειρεί να καταδείξει προς όλους η Τουρκία αποσπώντας τη σιωπηρή συναίνεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις επιδιώξεις της σήμερα στη Συρία, αύριο στην Κύπρο, μεθαύριο στο Καστελλόριζο, στο Αιγαίο, στη Θράκη. Κι όλα αυτά με τη διατύπωση μιας πολύ συγκεκριμένης απειλής: ότι θα πλημμυρίσει τη Δύση με πρόσφυγες, μετανάστες και μπαρουτοκαπνισμένους τζιχαντιστές.

Σε αυτό το πεδίο η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να διεκδικεί στήριξη χωρίς να ελπίζει ότι μπορεί να λάβει κάτι χειροπιαστό. Άλλωστε οι πολυεθνικοί κολοσσοί της ενέργειας δεν θα είχαν καμιά αντίρρηση σε όποια –συναινετική ή βίαιη– εκ νέου ρύθμιση επί κυριαρχικών δικαιωμάτων, αρκεί αυτές να ανοίγουν δρόμους για νέες μπίζνες.

Υπ’ αυτήν την έννοια τα περί αμερικανικής «ομπρέλας», ευρωπαϊκής «ασπίδας» και όλες οι άλλες παρεμφερείς ανοησίες απλώς συσκοτίζουν το μέγεθος των ελληνικών προβλημάτων. Ας ελπίσουμε απλώς ότι οι κενολογίες περί στρατηγικής κάλυψής μας από τους συμμάχους και εταίρους λέγονται από τις πολιτικές μας ηγεσίες μόνο στο πλαίσιο των δημοσίων σχέσεων και δεν απορρέουν από επικίνδυνες αυταπάτες. Και ότι έχουν πλήρη συναίσθηση της πραγματικότητας...
 

 

Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Πηγή: topontiki.gr